آیا استفاده از ماسک برای جلوگیری از گسترش ویروس کرونا مناسب است؟/ چالش جدید برای توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی

جارستان: محققان موسسه ام‌آی‌تی در پژوهشی جدید درباره شیوع کرونا دریافتند که ذرات موجود در عطسه و سرفه می‌توانند تا مسافتی خیلی بیشتر از آنچه فکر می‌کردیم، پراکنده شوند. اگر این شواهد تائید شوند.

گروهی از کارشناسان و مشاوران سازمان بهداشت جهانی به ارزیابی و بررسی این موضوع پرداخته‌اند. تحقیقی در آمریکا دریافته است که ذرات ناشی از سرفه تا ۶ متر و عطسه تا ۸ متر را می‌تواند آلوده کند. کارشناسان سازمان بهداشت این موضوع را ارزیابی می‌کنند که آیا ویروس می‌تواند بیشتر ازحدی که پیش از این تصور می‌شد، پراکنده شود.

سرپرست این گروه، پروفسور هیمن، به بی‌بی‌سی گفت که تحقیقات تازه ممکن است باعث توصیه‌های جدید در مورد استفاده از ماسک شود.

رئیس پیشین سازمان بهداشت جهانی توضیح می‌دهد:”سازمان بهداشت جهانی با توجه به شواهد و تحقیقات جدید، در این مورد دوباره بحث و بررسی می‌کند تا دریابد آیا نیازی به تغییر روش در چگونگی و میزان استفاده از ماسک به وجود آمده است”.

توصیهٔ فعلی چیست؟

سازمان بهداشت جهانی برای جلوگیری از گسترش بیماری توصیه می‌کند از هر کس که سرفه یا عطسه می‌کند حداقل ۱ متر فاصله بگیرید و توصیه می‌کند کسانی که بیمار هستند یا نشانه‌های بیماری دارند از ماسک استفاده کنند، اما توصیه کرده است افراد سالم فقط در صورتی که نگران ابتلای احتمالی دیگران هستند یا خودشان سرفه و عطسه می‌کنند، از ماسک استفاده کنند.

تحقیق جدید نشان داده است ذرات ناشی از سرفه و عطسه خیلی بیشتر از آنچه تصور می‌شد پراکنده می‌شوند.

هم‌چنین تأکید می‌شود که استفاده از ماسک فقط همراه با شستن مرتب دست‌ها و استفادهٔ صحیح و دور انداختن صحیح ماسک مفید و مؤثر است.

بریتانیا، همراه با کشور‌های دیگر از جمله ایالات متحده، توصیه می‌کند که فاصله‌گیری اجتماعی میان افراد باید حداقل۲ متر باشد. این توصیه بر مبنای شواهدی است که نشان می‌دهد ویروس می‌تواند از طریق ذرات مایع موجود در عطسه و سرفه منتقل شود.

با در نظر گرفتن این نکته که بیشتر این ذرات بخار و محو می‌شوند یا در اطراف فردی که آن‌ها را پراکنده کرده است، روی زمین می‌افتند.

پژوهشگران مؤسسهٔ فناوری ماساچوست، ام‌آی‌تی، در شهر کمبریج ایالات متحده با استفاده از دوربین‌های پر‌سرعت و حسگر‌های قوی به طور دقیق دریافتند که در هر بار عطسه یا سرفه چه روی می‌دهد.

آن‌ها دریافتند که در هر بار بازدم، ابری کوچک و سریع از گاز آزاد می‌شود که حاوی ذرات مایع در اندازه‌های مختلف است و کوچک‌ترین ذرات موجود در این ابر می‌توانند تا فاصلهٔ زیادی منتقل شوند.

این تحقیق که در شرایط آزمایشگاهی انجام گرفت، نشان داد که سرفه می‌تواند این ذرات مایع را تا ۶ متر و عطسه که سرعت بیشتری دارد می‌تواند تا ۸ متر پراکنده کند.

پیامد‌های آن چیست؟

کارشناس ارشد این تحقیق، پروفسور لیدیا بورویبا، از ام‌آی‌تی، می‌گوید که باید به مفهوم فعلی و موجود “فاصلهٔ ایمن” فکر کنیم.

او ادامه می‌دهد:”بازدم انسان، یا عطسه و سرفه ابری از گاز است که سرعت زیادی دارد و می‌تواند تا فاصلهٔ زیادی پراکنده شود و ذرات و قطراتی به همه اندازه را در محیط اطرافش منتشر کند.

” پس این باور که یک یا دو متر، فاصلهٔ ایمن است و این ذرات در این فاصله به هر حال روی زمین می‌افتند، مطابقتی با آنچه ما ارزیابی کردیم و اندازه گرفتیم و به طور مستقیم مشاهده کردیم، ندارد”.

آیا این یافتهٔ جدید تغییری در توصیه به استفاده از ماسک ایجاد می‌کند؟

به نظر پروفسور بورویبا در موقعیت‌های خاصی، به‌ویژه در محیط‌های بسته که جریان هوای خوبی ندارد، استفاده از ماسک خطر ابتلا به بیماری را کاهش می‌دهد.

برای مثال، وقتی با فردی که مبتلا به بیماری است تماس دارید، ماسک کمک می‌کند که جریان هوای تنفسی آن‌ها به شما نخورد و انبوهی از ویروس‌ها را از صورت و دهان شما دور نگه دارد.

پروفسور بورویبا می‌گوید:” ماسک‌های نازک و یک‌بار‌مصرف جلوی ورود ذرات خیلی ریز موجود در هوا را نمی‌گیرند، چون دارای هیچ فیلتری نیستند و خاصیت ریز‌پالایی ندارند، اما به هر حال جلوی ابر پر‌سرعتی از ذرات را می‌گیرند و نمی‌گذارند در هوا پخش شوند”.

نظر کارشناسان سازمان بهداشت جهانی چیست؟

پروفسور هیمن می‌گوید که لازم است همیشه از ماسک استفاده کنیم.

به نظر پروفسور هیمن، پژوهش جدید ام‌آی‌تی و مؤسسه‌های دیگر را باید در نظر بگیریم و به آن توجه کنیم، چون دریافتند که ذرات موجود در عطسه و سرفه می‌توانند تا مسافتی خیلی بیشتر از آنچه فکر می‌کردیم، پراکنده شوند.

او می‌گوید که اگر این شواهد تائید شوند ” باید بگوییم استفاده از ماسک به اندازهٔ فاصله‌گیری اجتماعی یا حتی خیلی بیشتر از آن مؤثر است”.

او اضافه می‌کند که ماسک باید به طور صحیحی استفاده شود، به طوری که بینی را هم بپوشاند و روی بینی محکم شود و وقتی هم مرطوب می‌شود، ذرات می‌توانند از آن عبور کنند. افراد باید با احتیاط آن‌ها را بردارند تا بر اثر تماس با آن‌ها دست‌های خود را آلوده نکنند.

او اضافه می‌کند که لازم است همیشه از ماسک استفاده کنیم. “نه اینکه ماسک بزنیم و وقتی تصمیم می‌گیریم سیگاری بکشیم با غذا بخوریم آن را برداریم و بعد دوباره بزنیم، باید تمام مدت آن را بزنیم”.
این گروه مشاوران و کارشناسان فنی و راهبردی بیماری‌های واگیردار برای بررسی و ارزیابی این موضوع در چند روز آینده جلسهٔ مجازی خود را برگزار می‌کند.

سخنگوی سازمان بهداشت عمومی انگلستان می‌گوید که شواهد زیادی مبنی بر تأثیر گستردهٔ استفاده از ماسک خارج از محیط‌های درمانی وجود ندارد.

“ماسک صورت باید به طور صحیح روی صورت قرار گیرد و مرتب عوض شود و با احتیاط برداشته شود و به طور ایمن دور انداخته شود و همراه با رعایت دیگر دستورات بهداشت جهانی استفاده شود تا مؤثر و مفید باشد”.

“تحقیقات هم‌چنین نشان می‌دهد که استفاده از ماسک در زمان‌های طولانی باعث شده است که پیروی و اجرای دستورات بهداشتی دیگر به مرور در میان افراد کاهش پیدا کند”.

آیا کشور‌ها توصیهٔ خود در مورد استفاده از ماسک را تغییر می‌دهند؟

در مناطقی از آسیا مدتی است که ازماسک استفاده می‌شود. در حالی که در بسیاری از کشور‌های آسیایی مدت‌هاست در مکان‌های عمومی از ماسک استفاده می‌شود، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها، سی‌دی‌سی، در آمریکا، اکنون در حال بررسی و ارزیابی توصیه به استفادهٔ همگانی از ماسک است.

در اتریش، پلیس از ماسک استفاده می‌کند و هر کس با پلیس در ارتباط و تماس باشد باید ماسک بزند. فروشگاه‌ها هم اصرار دارند که مشتریان از ماسک استفاده کنند.

تصویری که روزگاری در اروپا بعید و غریب بود حالا همگانی می‌شود و توصیهٔ جدید سازمان بهداشت جهانی به این دگرگونی سرعت خواهد بخشید.